Social Media en het relatiebeding

Een link kan verstrekkende gevolgen hebben.

Het relatiebeding is een schimmig gebied, helemaal nu het leven zich voor een groot deel afspeelt op social media en LinkedIn. Met wie mag je wel en met wie mag je niet linken als je een nieuwe baan hebt?

Het is meestal een van de laatste punten in je contract, de paragraaf waarin staat dat je van de relaties van je werkgever moet afblijven in een volgende baan. Maar ach, dat is nog zo ver weg. Je leest het wel, maar registreert het niet. Je krijgt er pas mee te maken als je stopt met deze baan, en hé, je begint net. Vooral werknemers in een commerciële functie hebben een relatiebeding in hun arbeidsovereenkomst staan. Logisch ook, want een werkgever wil niet dat je straks z’n klanten meeneemt naar de concurrent. Maar er zijn ook werkgevers die het relatiebeding te streng hanteren. Hieronder twee voorbeelden.

Hyven met leerlingen
Het was zijn grote droom, een eigen dansstudio. En nu hij er de kans voor kreeg, besloot Arjan die te grijpen. Zijn oude baan en zijn baas liet hij achter met de dansschool in het zuiden van land. Geen probleem, zou je denken. Maar die problemen kwamen toen de eigenaar van de dansschool erachter kwam dat Arjan via Hyves, Facebook en WhatsApp contact onderhield met leden en leerlingen van de dansschool. Dat was niet de afspraak, en zo had het ook in het contract van Arjan gestaan. Arjan hield zich niet aan het relatiebeding en de eigenaar van de dansschool spande een kort geding aan.

Tijdens de behandeling bleek dat de ex-baas van Arjan wel erg vergaande restricties had opgesteld in het contract. Arjan zou namelijk geen contact mogen opnemen met leden en leerlingen die ooit contact hadden gehad met de eigenaar van de dansschool. Dit ging de kantonrechter te ver, deze beperking had volgens hem niets te maken met een normale gezonde concurrentie. Bovendien waren er geen concrete aanwijzingen dat Arjan actief leerlingen van de dansschool had benaderd om hen te vragen over te stappen naar zijn dansstudio. Contacten onderhouden via social media heeft geen zakelijk karakter, oordeelde de kantonrechter en Arjan had dus niets verkeerds gedaan.

LinkedIn anders dan Facebook
Voor salesmanager Pieter liep het minder goed af. Hij had in zijn nieuwe baan als verkoper van software via LinkedIn contact gelegd met een relatie van zijn oude werkgever. Die relatie stond expliciet vermeld in het relatiebeding dat Pieter bij zijn ex-werkgever had ondertekend, en hij had contact gezocht binnen het eerste jaar nadat hij was weggegaan bij zijn oude werk. Daarmee had Pieter zich niet aan de afspraak gehouden en de ex-werkgever spande een zaak aan tegen Pieter.

De kantonrechter rekende het Pieter aan dat hij na het beëindigen van zijn arbeidscontract tot tweemaal toe actief contact had gezocht met een relatie van zijn oude baas, onder andere via LinkedIn. En LinkedIn is iets anders dan Facebook, meende de kantonrechter. LinkedIn is bedoeld om je professionele netwerk bij te houden en heeft een duidelijk zakelijk karakter. Als je contact probeert te leggen met iemand, moet die ander dat goedkeuren. Dat getuigt van een actieve handeling, aldus de kantonrechter. Hij veroordeelde Pieter tot het betalen van twintigduizend euro voor het overtreden van het relatiebeding.

De arbeidsrechtadvocaat ziet in de praktijk dat rechters een duidelijk onderscheid maken tussen contacten die mensen onderhouden met klanten van hun oude werkgever. “Conversaties via social media zoals Facebook, Hyves en ook Twitter behoren in beginsel tot de privésfeer van werknemers, tenzij de contacten een duidelijk zakelijk karakter hebben.” En dat is het geval met LinkedIn, waar je contacten onderhoudt met je professionele netwerk. Wissel je van baan, kijk dan dus goed uit met wie je wilt linken. Je oude baas zal je scherp in de gaten houden, en met de rechterlijke uitspraken die er al liggen, niet te beroerd zijn om ook juridische stappen te ondernemen.

Internationale cases
Geschillen over Facebook en LinkedIn lijken peanuts vergeleken met een Twitterzaak in de Verenigde Staten. Daar is een rechtszaak gaande over de waarde van volgers op Twitter. Het Amerikaanse bedrijf PhoneDog, dat onder meer telefoons verkoopt, heeft oud-werknemer Noah Kravitz aangeklaagd, omdat hij er vandoor is gegaan met 17 duizend volgers. PhoneDog eist een schadevergoeding van 260 duizend euro.

Kravitz zegde in het najaar van 2010 zijn baan op bij PhoneDog. In de vier jaar dat hij voor het bedrijf werkte, schreef hij onder meer recensies over nieuwe mobiele telefoons. Aandacht voor die recensies trok hij door erover te twitteren onder het account @Phonedog_Noah. Dat deed hij best aardig, met 17 duizend volgers. Na zijn vertrek veranderde hij zijn Twitter-profiel in @Noahkravitz, en bleef af en toe berichten plaatsen voor en over Phonedog op verzoek van zijn oude werkgever. Maar PhoneDog kreeg na acht maanden spijt, en beweert nu schade te hebben geleden door het verlies van de volgers. Zij zien de duizenden Twitter-volgers als een klantenlijst van PhoneDog. Kravitz ziet dat uiteraard anders. Hoe de rechter tegen deze zaak aankijkt, is nog niet duidelijk. @Noahkravitz heeft inmiddels meer dan 23 duizend volgers.

De namen Arjan en Pieter zijn gefingeerd.