Vier formuleerfouten op je CV (en hoe het wel moet)
Genees van de formuleerziekte, gooi tangconstructies de deur uit en vermijd telegramstijl. Coach Michiel Stroink legt uit hoe je wel en niet moet formuleren in je CV.
1. Gebruik van voorzetselstijl of naamwoordstijl
2. Niet concreet of vaag formuleren
3. Té kort, telegramstijl
4. Tangconstructies
Hoe moet het niet?
Een belangrijk onderdeel van je CV is het overzicht van je huidige en eerdere functies met daarbij een korte taakomschrijving. Uiteraard leg je in die toelichting de nadruk op ervaringen en competenties die belangrijk zijn voor de baan waarop je solliciteert. Daarvoor kun je de functieomschrijving in de vacaturetekst gebruiken.
Inhoudelijk is het dan vaak niet meer zo lastig om te bedenken waar de link tussen je ervaring en je nieuwe werkgever ligt. Schrijftechnisch is het een ander verhaal. Want hoe formuleer je dat lastige kleine stukje tekst nu het best?
Hieronder laat ik eerst een aantal keer zien hoe het écht niet moet. Steeds leg ik uit wat het effect bij de lezer kan zijn als je het toch op deze manier doet. Tot slot geef ik een aantal voorbeelden van wat dan wel een toegankelijke manier van formuleren is.
Om te beginnen een veelgebruikte en lastig af te leren ‘formuleerziekte’: de naamwoordstijl.
1. Gebruik van voorzetselstijl of naamwoordstijl
• 2000 – heden — Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Met betrekking tot de verantwoordelijkheid voor alle uitingen van marketing en reclame van FGW: deze ligt bij mij. Het onderhandelen met reclamebureaus over offertes , maar ook het werven van fondsen zijn dingen waar ik me mee bezighoud. De leidinggevende verantwoordelijkheid voor een afdeling waar twintig mensen werken, behoort tot mijn takenpakket. Verwijzende naar het budget waarmee ik vorig jaar heb gewerkt, kan ik zeggen dat dit rond de twee miljoen euro lag.
Bij de naamwoordstijl (en ook de voorzetselstijl), maak je van actieve werkwoorden een zelfstandig naamwoord. ‘Ik onderhandel’ wordt bijvoorbeeld: ‘het onderhandelen gebeurt door mij’. Het gevolg is een langslepende, onoverzichtelijke brij van geforceerde formuleringen. Het geheel krijgt een nogal formeel en ouderwets karakter. Je schept onnodig veel afstand tussen jou en je lezer.
2. Niet concreet of vaag formuleren
• 2000 – heden — Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Ik ben verantwoordelijk voor het hele marketinggebeuren binnen FGW. Meetings en pitches met reclamebureaus, maar ook het hele reilen en zeilen op het gebied van fondsenwerving zijn mijn core business. Het managen van een middelgrote afdeling behoort ook tot mijn takenpakket. Al met al bedroeg de overhead waar ik verantwoording voor af moest dragen tien procent van de bedrijfsomzet.
De schrijver van dit stukje blijft in zijn eigen ‘marketingwereldje’ zitten. Hij gaat ervan uit dat zijn logica, de logica van iedereen is. Ook hier kan de lezer zich moeilijk inleven of verbonden voelen met de inhoud van de tekst. In het ergste geval creëer je zo een ‘arrogante’ uitstraling.
3. Té kort, telegramstijl
• 2000 – heden — Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Verantwoordelijk voor alle marketing- en reclame-uitingen, offerteonderhandelingen, fondsenwerving en twintig werknemers. Budget: 20 miljoen.
De telegramstijl maakt je verhaal ook niet echt concreet. Doordat belangrijke zinsdelen ontbreken (onderwerp, verbindingswoorden, werkwoorden, etc), geef je je lezer een vrijbrief om de gegevens te interpreteren zoals hij dat wil.
4. Tangconstructies
• 2000 – heden — Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Als senior marketingadviseur, waarbij mijn hoofdverantwoordelijkheid bij de uitingen van marketing en reclame liggen, ben ik vaak in onderhandeling met reclamebureaus, onder andere over offertes, maar ook over andere dingen zoals fondsenwerving. Daarnaast heb ik een leidinggevende functie, in zijn totaliteit aan twintig mensen, en in die functie draag ik de verantwoordelijkheid voor een substantieel bedrag, namelijk 20 miljoen euro.
In een tangconstructie zet je hele stukken tekst als bijzin in bij andere stukken tekst. Gevolg is dat je woorden aan betekenis verliezen. Bovendien blijkt het ontzettend lastig om dit soort lange zinnen te lezen.
Hoe moet het wel?
Als deze senior marketingadviseur zijn toelichting op een actieve, volledige, maar toch bondige manier zou formuleren, krijg je onderstaand tekstje. De lezer voelt zich nu direct aangesproken en de belangrijkste zaken worden benadrukt.
Alternatief 1:
• 2000 – heden — Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Ik ben verantwoordelijk voor alle uitingen van marketing en reclame van FGW. Ik onderhandel met reclamebureaus over offertes, maar houd me ook bezig met het werven van fondsen. Ik geef leiding aan een afdeling waar twintig mensen werken. Het totale budget waarmee ik vorig jaar gewerkt heb, bedroeg twee miljoen euro.
Toch kan ik me voorstellen dat je je hier een beetje ongemakkelijk bij voelt. Er staat wel erg veel ‘ik’ in deze zinnen… Als dat je belangrijkste bezwaar is om tot een toegankelijke, leesbare toelichting te komen, kan ik je daar nog wel bij helpen. Je vermindert het ‘ik-salvo’ al behoorlijk door creatiever te formuleren. Bijvoorbeeld door wat meer verbindingswoorden te gebruiken.
Alternatief 2:
• 2000 – heden — Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Ik ben verantwoordelijk voor alle uitingen van marketing en reclame van FGW. Daarnaast onderhandel ik met reclamebureaus over offertes, maar ik houd me ook bezig met het werven van fondsen. Bovendien geef ik leiding aan een afdeling waar twintig mensen werken. Het totale budget waarmee ik vorig jaar gewerkt heb, bedroeg twee miljoen euro.
Een andere manier om een toelichting, kort, leesbaar en toegankelijk te maken is door een deel op te sommen.
Alternatief 3:
• 2000 – heden Senior marketingadviseur, Fisheye Global Warming
Binnen FGW ben ik verantwoordelijk voor:
• Marketinguitingen
• Reclame-uitingen
• Offerteonderhandelingen
• Fondsenwerving
Daarnaast geef ik leiding aan een afdeling waar twintig mensen werken. Het totale budget waarmee ik vorig jaar gewerkt heb, bedroeg twee miljoen euro.
De opsomtekens onderscheiden deze vorm van de telegramstijl omdat ze structuur geven: de lezer weet dat hij deze tekens kan vervangen door het verbindingswoord ‘en’.
Deze laatste drie versies van de toelichting zijn toegankelijk, overzichtelijk en prettig leesbaar.
Als je je eigen schrijfstijl herkent in één van de foute voorbeelden, loop je CV dan nog eens zorgvuldig na. Bedenk steeds dat jij je toekomstige werkgever zo goed mogelijk moet helpen jouw CV te lezen.
Bron: Intermediair en auteur Michiel Stroink