De vitaliteitsregeling: geen levensloop in een nieuw jasje

Begin juli introduceerde minister Kamp van Sociale Zaken de langverwachte vitaliteitsregeling. Die vervangt de bestaande levensloopregeling en het spaarloon. Details maakt het kabinet pas op Prinsjesdag bekend, maar inmiddels zijn de hoofdlijnen van de nieuwe regeling al duidelijk.

Spaarloon
Eerder werd al bekend dat het spaarloon in 2012 verdwijnt. Met deze regeling kunnen werknemers jaarlijks 613 euro belastingvrij via hun werkgever sparen. Dat gespaarde geld is wel pas na vier jaar opneembaar. Het spaarloon werd in 1994 ingevoerd in ruil voor loonmatiging. Inmiddels zijn we bijna twintig jaar verder en heeft het spaarloon geen andere functie meer dan een ‘cadeautje’ aan de ruim twee miljoen mensen in loondienst die eraan deelnemen.

De levensloopregeling
Ook de levensloopregeling verdwijnt. De opzet van deze regeling is dat je een deel van je salaris belastingvrij reserveert om verlof op te nemen, bijvoorbeeld om voor je kinderen te zorgen, voor een sabbatical of voor het volgen van een opleiding. Bij de invoering in 2006 werd gerekend op 2,7 miljoen deelnemers, maar in 2010 waren het er nog geen kwart miljoen. Niet verwonderlijk, want de levensloopregeling bleek inflexibel en aan allerlei regels gebonden. Zo komen alleen werknemers ervoor in aanmerking – zzp’ers zijn dus uitgesloten – en zijn die voor het daadwerkelijk inzetten van het gespaarde levenslooptegoed afhankelijk van toestemming van hun werkgever. Het opnemen van tijd is namelijk geen wettelijk recht, zoals ouderschapsverlof. Daar komt nog bij dat het belastingvoordeel minimaal is. En van de weinige deelnemers gebruikte het grootste deel de levensloopregeling ook nog eens om vervroegd met pensioen te gaan. Daar was de regeling niet voor bedoeld, en dus maakt het kabinet er een eind aan.

De vitaliteitsregeling
In 2013 gaat de vitaliteitsregeling van start. Hoewel die beide bestaande regelingen vervangt, is het inhoudelijk een totaal andere regeling dan beide voorgangers. In feite is het een pakket fiscale en andere maatregelen die mensen zo lang mogelijk aan het werk moeten houden. Werkgevers krijgen bijvoorbeeld financiële prikkels om 55-plussers aan te nemen en voor werknemers wordt het financieel aantrekkelijker gemaakt langer te blijven werken en zich om te scholen. Ook krijgen ontslagen werknemers een opleidingsbudget mee en de drempel om scholingskosten van de belastingen af te trekken, wordt verlaagd. Exacte details maakt het kabinet pas na de zomer bekend.

Het zijn zo op het eerste gezicht maatregelen die goed inspelen op de vergrijzing en het gegeven dat oudere werknemers nauwelijks nog van baan veranderen omdat werkgevers ze niet willen hebben. Eigenlijk goed voor iedereen. Maar wie mocht denken dat de vitaliteitsregeling een levensloop in een nieuw jasje is, komt bedrogen uit. Waren de levensloopregeling en het spaarloon nog van het genre ‘leuke dingen voor de mensen’, de vitaliteitsregeling gaat alleen nog maar over werk, werk en werk.

Bron: Intermediair & auteur: Paul van der Kwast